Kmin rzymski (kmin egipski) - Cuminum cyminum L. (Umbelliferae seu Apiaceae)
Opis
Roślina jednoroczna dorastająca do 50 cm wysokości; liście pierzaste;
odcinki nitkowate; kwaity zebrane w baldachy z pokrywami i pokrywkami;
kielich 5-ząbkowy; płatki korony białe, różowe lub czerwonawe; płatków
korony 5; słupek 1; owoc - rozłupnia rozpadająca się na dwie rozłupki.
Roslina uprawiana w Azji Zachodniej, w Ameryce Południowej i Północnej,
w Afryce Północnej, w Indiach, na Bliskim Wschodzie, w Europie
Południowej. W Polsce rzadko uprawiana na działkach i w ogrodach
botanicznych.
Surowiec
Do celów leczniczych wykorzystuje się ziele i owoc kminu rzymskiego - Herba et Fructus Cumini cymini. Z owoców pozyskuje się olejek kuminowy - Oleum Cumini cymini (Cumin Oil).
Skład chemiczny
Owoce kminu rzymskiego zawierają 2,5-4% olejku eterycznego. W olejku eterycznym zawarty jest kuminal (p-isopropyl-benzaldehyd) - 25-35%, alkohol cuminol (do 4%), felandren, pinen (ok. 20%), cymen, dipenten, perillaldehyd, seskwiterpeny (kariofilen), kumaryna - skopoletyna, flawonoidy, olej tłusty, poliacetyleny, leukoantocyjany. Ziele ma podobny skład chemiczny, zawiera wiecej flawonoidów i mniej olejku eterycznego.
Skład chemiczny
Owoce kminu rzymskiego zawierają 2,5-4% olejku eterycznego. W olejku eterycznym zawarty jest kuminal (p-isopropyl-benzaldehyd) - 25-35%, alkohol cuminol (do 4%), felandren, pinen (ok. 20%), cymen, dipenten, perillaldehyd, seskwiterpeny (kariofilen), kumaryna - skopoletyna, flawonoidy, olej tłusty, poliacetyleny, leukoantocyjany. Ziele ma podobny skład chemiczny, zawiera wiecej flawonoidów i mniej olejku eterycznego.
Działanie lecznicze
Wyciągi wodne, alkoholowe z ziela i olejek eteryczny kuminowy działają przeciwzapalnie, przeciwgnilnie, mukolitycznie, rozkurczowo (spazmolitycznie), pobudzajaco na serce i ośrodek oddechowy, pobudzajaco na wydzielanie soków trawiennych, moczopędnie, napotnie, żółciopędnie i antyseptycznie, fotouczulająco, mlekopędnie. Działa uspokajająco, przeciwreumatycznie i przeciwartretycznie (zwiększa wydalanie kwasu moczowego).
Wskazania
Nieżyty układu oddechowego, zaburzenia trawienia, bezsenność, zaburzenia w wydzielaniu soków trawiennych i żółci, choroby wątroby (np. stany zapalne, wirusowe zakażenia), skąpomocz, obrzęki, choroby skórne (trądzik, łuszczyca, bielactwo), choroby ropne, przeziębienie, choroby zakaźne, reumatyzm, niedoczynnośc tarczycy, zapalenie jąder i jajników, skąpe i nieregularne miesiączkowanie, grzybice skórne i układowe, nieżyt żołądka, jelita cienkiego i jelita grubego, kamica moczowa i żółciowa.
Nieżyty układu oddechowego, zaburzenia trawienia, bezsenność, zaburzenia w wydzielaniu soków trawiennych i żółci, choroby wątroby (np. stany zapalne, wirusowe zakażenia), skąpomocz, obrzęki, choroby skórne (trądzik, łuszczyca, bielactwo), choroby ropne, przeziębienie, choroby zakaźne, reumatyzm, niedoczynnośc tarczycy, zapalenie jąder i jajników, skąpe i nieregularne miesiączkowanie, grzybice skórne i układowe, nieżyt żołądka, jelita cienkiego i jelita grubego, kamica moczowa i żółciowa.
Preparaty i sposób użycia
Nalewka kuminowa Tinctura Cumini:
1 część ziela lub owoców mielonych zalać 5 cz. alkoholu 40-50%; wytrwaiać 7 dni; przefiltrować. Zażywać 1-4 razy dz. po 10 ml w 100 ml wody przegotowanej. Stosować także do wcierania w obolałe stawy, po kontuzjach i przy obrzękach kończyn. Można dodawać do mleka osłodzonego miodem przy chorobach zakaźnych i przeziębieniu (1 łyżka nalewki na szklankę). Ponadto do przemywania skóry łuszczycowej i trądzikowej.
Napar i wywar:
2 łyżki ziela lub owoców zalać 1 szkl. wrzącej wody; odstawić pod przykryciem (napar) lub zagotować po czym odstawić (wywar); przecedzić; pić 2-4 razy dz. po 100-150 ml lub co 4 godziny po 2 łyżki (przeziębienie, kaszel, niezyty oskrzeli i krtani). Naparem można przemywać skórę trądzikową i łuszczycową oraz łojotokową. Wywar stosować także do płukanek ginekologicznych, lewatyw i okładów na oczy, podobnie jak w kminek zwyczajny.
Olejek kuminowy Oleum Cumini:
1-4 razy dz. po 3 krople na miodzie lub do wcierania w okolice stawów. Skórę trądzikową (plecy, klatka piersiowa) smarować olejkiem rozcieńczonym w oliwie lub w nafcie kosmetycznej (5 ml olejku na 100 ml oliwy lub nafty - do przemywania schorzałych miejsc).
Nalewka na olejku kuminowym:
10 ml olejku z kminu rzymskiego (Cumin Oil) zalać 200 ml spirytusu; wymieszać starannie. Zażywać 1-2 razy dz. po 5 ml przy osłabieniu serca, kołataniu serca, utrudnionym oddychaniu, szumie w uszach i zawrotach głowy.
UWAGA!
Materiał opracowany przez prof. Henryka Różańskiego i umieszczony na stronie IGYA za jego zgodą. Prawa do tekstu i receptur – prof. Henryk Różański.
1 część ziela lub owoców mielonych zalać 5 cz. alkoholu 40-50%; wytrwaiać 7 dni; przefiltrować. Zażywać 1-4 razy dz. po 10 ml w 100 ml wody przegotowanej. Stosować także do wcierania w obolałe stawy, po kontuzjach i przy obrzękach kończyn. Można dodawać do mleka osłodzonego miodem przy chorobach zakaźnych i przeziębieniu (1 łyżka nalewki na szklankę). Ponadto do przemywania skóry łuszczycowej i trądzikowej.
Napar i wywar:
2 łyżki ziela lub owoców zalać 1 szkl. wrzącej wody; odstawić pod przykryciem (napar) lub zagotować po czym odstawić (wywar); przecedzić; pić 2-4 razy dz. po 100-150 ml lub co 4 godziny po 2 łyżki (przeziębienie, kaszel, niezyty oskrzeli i krtani). Naparem można przemywać skórę trądzikową i łuszczycową oraz łojotokową. Wywar stosować także do płukanek ginekologicznych, lewatyw i okładów na oczy, podobnie jak w kminek zwyczajny.
Olejek kuminowy Oleum Cumini:
1-4 razy dz. po 3 krople na miodzie lub do wcierania w okolice stawów. Skórę trądzikową (plecy, klatka piersiowa) smarować olejkiem rozcieńczonym w oliwie lub w nafcie kosmetycznej (5 ml olejku na 100 ml oliwy lub nafty - do przemywania schorzałych miejsc).
Nalewka na olejku kuminowym:
10 ml olejku z kminu rzymskiego (Cumin Oil) zalać 200 ml spirytusu; wymieszać starannie. Zażywać 1-2 razy dz. po 5 ml przy osłabieniu serca, kołataniu serca, utrudnionym oddychaniu, szumie w uszach i zawrotach głowy.
UWAGA!
Materiał opracowany przez prof. Henryka Różańskiego i umieszczony na stronie IGYA za jego zgodą. Prawa do tekstu i receptur – prof. Henryk Różański.