Kora kruszyny – Cortex Frangulae należy nie tylko do surowców o działaniu przeczyszczającym, ale również przeciwpasożytniczym. Uzyskiwana jest z kruszyny pospolitej – Rhamnus frangula L., należącej do rodziny szakłakowatych Rhamnaceae. Działa głównie na owsiki.
Substancjami czynnymi kory kruszyny są: wolna emodyna, kwas chryzofanowy, antranoidy pochodne emodyny, fiscjonu i chryzofanolu, ponadto alkaloidy peptydowe (frangulamina, franganina, p-hydroksystyryloamina). Najbardziej znanymi antranoidami kruszyny są frangulina A i B oraz glukofrangulina A i B. Surowiec zawiera od 2 do 7% antranoidów. Kora kruszyny wymaga odpowiedniego przygotowania po zebraniu. Świeżo wysuszona kora nie nadaje się do celów leczniczych, bowiem zawiera związki antranoidowe (zredukowane) drastyczne i drażniące dla błony śluzowej przewodu pokarmowego. Podczas długiego przechowywania (ponad 1 rok) lub suszenia w temperaturze 100o C, związki czynne przekształcają się w glukofranguliny, bezpieczne dla ludzi i zwierząt. Kruszyna wywiera silny wpływ żółciopędny i odkażający, pobudzający perystaltykę jelita grubego. Lukrecja potęguje działanie kruszyny. Kminek zapobiega nadmiernym i bolesnym skurczom jelita grubego wywoływanym przez kruszynę oraz ułatwia oddawanie gazów.
Glikozydy antrachinonowe i hydroksyantrachinonowe zawarte w kruszynie (podobne właściwości posiada również rosnący w Polsce szakłak pospolity – Rhamnus cathartica L.) są wchłaniane z jelita cienkiego do krwi, po czym wydzielane przez błonę śluzową jelita grubego (wracają więc do jelita). Tam drażnią komórki nerwowe Auerbacha, wzmagają perystaltykę i wywołują wypróżnienie. Działanie przeciwpasożytnicze kruszyny polega na pobudzeniu perystaltyki jelit i toksycznym działaniu antrachinonów na pasożyty, przez co możliwe jest ich wydalanie wraz z kałem.
Extractum Frangulae siccum – 250 mg 3 razy dziennie; Decoctum Cort. Frangulae - odwar z kory kruszyny 10-12 g surowca wygotować w 200 ml wody przez 10 minut, przecedzić po 20 minutach. Podać gruszką doodbytniczo przygotowany odwar 3 dni z rzędu. Pulvis Cort. Frangulae – 3 razy dziennie 1-2 g.
UWAGA!
Materiał opracowany przez prof. Henryka Różańskiego i umieszczony na stronie IGYA za jego zgodą.
Prawa do tekstu i receptur – prof. Henryk Różański.
Skład chemiczny
Glikozydy antrachinonowe i hydroksyantrachinonowe zawarte w kruszynie (podobne właściwości posiada również rosnący w Polsce szakłak pospolity – Rhamnus cathartica L.) są wchłaniane z jelita cienkiego do krwi, po czym wydzielane przez błonę śluzową jelita grubego (wracają więc do jelita). Tam drażnią komórki nerwowe Auerbacha, wzmagają perystaltykę i wywołują wypróżnienie. Działanie przeciwpasożytnicze kruszyny polega na pobudzeniu perystaltyki jelit i toksycznym działaniu antrachinonów na pasożyty, przez co możliwe jest ich wydalanie wraz z kałem.
Wskazania
Enterobiosis (oxyuriosis) – owsica (Oxyuris vermicularis = Enterobius vermicularis – owsik ludzki).Stosowanie
UWAGA!
Materiał opracowany przez prof. Henryka Różańskiego i umieszczony na stronie IGYA za jego zgodą.
Prawa do tekstu i receptur – prof. Henryk Różański.
