WITAMINA E

Inne nazwy: tokoferol, tokotrienole
Istnieje co najmniej osiem postaci witaminy E zwanych tokoferolami, które są rozpuszczalne w tłuszczach. Witamina E związana jest z przemianą azotową i oddychaniem. Witamina E bierze udział w przemianie materii, jako związek antyoksydacyjny i zwiększający podaż tlenu, zapobiega utlenianiu witaminy A , nienasyconych kwasów tłuszczowych i innych lipidów, uniemożliwiając tym samy tworzeniu się toksycznych produktów i zapobiega rozwojowi miażdżycy naczyń krwionośnych. Witamina E obniża podwyższony poziom lipidów w surowicy krwi. Aktywując układy enzymatyczne oddychania tkankowego, uczestniczy w procesach odtruwania, chroni komórki przed stłuszczeniem, podtrzymuje czynność tkanki mięśniowej, ułatwia przyswajanie tlenu przez erytrocyty. Witamina E pobudza produkcję substancji przeciwzakrzepowych, zmniejszając ryzyko rozwoju schorzeń naczyń krwionośnych. Witamina E jest niezbędna u mężczyzn do prawidłowej produkcji spermy. Dlatego niedobór witaminy E może prowadzić do bezpłodności. Witamina E współdziała z witaminami A, C i karotenoidami, zmniejszając ryzyko rozwoju chorób nowotworowych.

NIEDOBÓR
Na szczęście witamina E występuje powszechnie, praktycznie nie spotykamy się z jej niedoborem, Jednakże hipowitaminoza może powodować:
•    rozdrażnienie
•    osłabienie zdolności koncentracji
•    zaburzenia funkcjonowania i osłabienie mięśni szkieletowych
•    rogowacenie i wczesne starzenie się skóry
•    gorsze gojenie się ran
•    pogorszenie wzroku,
•    niedokrwistość
•    bezpłodność
•    zwiększone ryzyko chorób sercowo naczyniowych

NADMIAR
Witamina spożywana przez dłuższy czas w dawkach większych niż 1000 mg octanu alfa-tokoferolu
na dobę u osób dorosłych, może powodować:
•    zmęczenie
•    bóle głowy
•    osłabienie mięśni
•    zaburzenia widzenia

ŹRÓDŁA WITAMINY E
Witamina E powstaje tylko w roślinach. Jej naturalnym dostawcą są kiełki pszenicy, całe zboża, zielone warzywa liściaste jak sałata, szpinak oraz kapusta, czosnek, orzechy, awokado oraz oleje roślinne. Należy pamiętać o tym, że oleje tłoczone na zimno zawierają znacznie więcej witaminy E niż te produkowane przemysłowo gdyż proces uszlachetniania niszczy aż 75% naturalnej witaminy.
Preparaty: Oleum sojae, Tokovit E, Tokovit A+E, Vitaminum E, Vitaminum A+E, olej z nasion ogórecznika (Boragoglandyna, Borage oil, Borago officinalis oleum), dyni (Peposterol, Pumkin seed oil)

DZIENNE ZAPOTRZEBOWANIE
Wchłanialność witaminy E jest odwrotnie proporcjonalna do wielkości jednorazowej dawki i np. z dawki jednorazowej 100 mg ulega resorbcji 80%, z dawki jednorazowej 500 mg - tylko 68%.
RT = równoważnik alfa -tokoferolu
Równoważnik alfa-tokoferolu stosowany jest obecnie dla porównania aktywności różnych związków witaminy E. Największą aktywność spośród różnych form witaminy E wykazuje alfa-tokoferol = 100% bioaktywności.
•     1 mg RT = 1 mg alfa-tokoferolu
•     1 mg RT = 2 mg beta-tokoferolu
•     1 mg RT = 4 mg gamma-tokoferolu
•     1 mg RT = 5 mg alfa-tokotrienolu
•     1 mg RT = 25 mg beta-tokotrienolu
•     1 mg RT = 25 mg gamma-tokotrienolu 

Dzienne zapotrzebowanie na witaminę E (równoważniki tokoferolu [mg/osoba]) wg zaleceń Instytutu Żywności i Żywienia w Warszawie: 
  

Dzieci
	0 - 1 lat 1  - 3 lat 4 - 6 lat 7 - 9 lat	4 6 7 10
	Młodzież
	chłopcy 10-12 lat chłopcy 13 - 15 lat chłopcy 16-20 lat dziewczynki 10-12 lat dziewczynki 13 - 15 lat dziewczynki 16-20 lat	o o o o o o
	Mężczyźni
	19-25 lat - aktywność fizyczna mała - aktywność fizyczna umiarkowana - aktywność fizyczna duża 26 - 60 lat - aktywność fizyczna mała - aktywność fizyczna umiarkowana - aktywność fizyczna duża powyżej 60 lat	O O O O OOO
	Kobiety
	19 - 25 lat - aktywność fizyczna mała - aktywność fizyczna umiarkowana - aktywność fizyczna duża 26 - 60 lat - aktywność fizyczna mała - aktywność fizyczna umiarkowana - aktywność fizyczna duża ciężarna - II połowa ciąży karmiąca powyżej 60	10 10 10 10 10 10 12 14 10

• Poprzedni artykuł
• Następny artykuł